serhat özer
https://www.facebook.com/serhatecedeniz
“Sır”
AÇIKLAMA
Ben “Sır “ kavramının cam yüzeyin bir yüzeyine uygulanan ince boyutsuz bir tabaka anlamında kullanılmasını ele aldım.Burada sırlama eylemi sonucunda cam yüzeyde oluşturulan ince bu tabakalı malzeme o cam da bambaşka yeni bir malzeme elde etmeye yol açar.Artık cam bir aynaya dönüşür. Adeta sihir gibidir, sihirbazlık sanatında izleyici kandırıldığını bilir ama yinede inanmak ,sonuçtan büyülenmek ister. İşte camın sırlanması ile oluşan bu yeni malzeme aynada yepyeni bir izlek alanı oluşarak bize gerçeği kendi içersinde sihirli bir hava ile tekrar sunar. Bu yansıma görüntü bugün kullandığımız birçok şey ile mantık olarak benzerlik kurar, mesela iki boyut içersinde göz yanılsamasına yol açarak farklı boyutlara geçişi sağlayan diğer bazı gösterici malzemelerde aynı imgeyi algılamamızı sağlar. Mesela bir tabloya bakmak, bir film yada tv görüntüsüne bakmak hemen hemen aynı mantık mekanizmasını çalıştırarak hertürlü yüzey elamanını bu şekliyle izlemek bizde aynı büyülü etkiyi verir. İşte aynada ki de tv deki görüntünün de bize yanılsama yaratma gücünü objeleri gerçekmiş gibi gösteren bu “sırlanmış” tabakasıdır.Ayna için sırlama, tuval için boya ve cila, tv icin renkli ışık yayan çeşitli teknolojik araçlar. Örneğin yüksek binalarda cephe örtüsü olarak cam ayna kullanılması, camın hem bir yansıtıcı olarak binalarda akıcı bir yüzey oluşturarak insana farklı bir gerçeklik algısı yaratması etkisini sağlamak hemde binanın gerçek varlığını yani ağır kütlesel yapısını gizlemek içindir. Böylelikle bina yüzeyinde akıcı görüntüsü ile bizi büyüler hemde binanın öte tarafı hakkında bir gizem oluşturur.
Bu konuçok daha ayrıntılı araştırma gerektirir sanırım. Ben çalışmam da konuyu sınırlandırarak özellikle SIRLAMA konusunu ayna üzerinden yol açtığı birkaç özelliğini öne çıkartmaya çalışıp bu özellikleri kendi ürettiğim araçlarla sunmaya çalışacağım. Temel olarak ele aldığım sır tabakasının özellikleri;
1. boyutsuz olması
2. nesneye yeni bir görsel yüzey sunması
3. camın arka yüzeyini dış ilişkiden uzaklaştırarak arka yüzeyi bir bakıma koruması, gizlemesi yani zaman ve mekanda sabitlemesi. Burada sırlamak eylemini eğer seramiklerde uygulamasına benzetebiliriz. Burada sırlanan yüzey aynanın aksine şeffaf olduğundan malzemeyi gizlemez malzemenin niteliklerini korur. Bu koruma işi eski zamanlarda cesetlerin mumyalanması gibi malzemeyi zaman aşımından koruyarak onu bir çeşit zaman da dondurma işini görür. Aynaların da bina yüzeylerindeki kullanımı da bir çeşit binayı ait olduğu yere zaman ve dış mekandan soyutlama etkisi yaparak binayı korur .Bize sadece akıcı olanın kendisi dışındaki eylemler olduğunu bina yüzeyinde akıp giden görüntüler ile gösterir. Yani kalıcı olan bina ikonu ve onunla bütünleşen markalardır, bir tv görüntüsünde de kalıcı olan kanal armasının olması da bu duruma biraz benzer yani markalaşma açısından.
Çalışmada kullandığım malzemeler: Repredüksiyon pastel ve yağlı boya resimler, linole oyulmuş şerit uzunlamasına Latin harflerle yazılmış Türkçe nesne isimlerinden oluşan “imge” yazıları.
Çalışmanın üzerinde linol baskılardan oluşan boyutsuz düz şeritler halinde belirli bir grafiksel karakterle oluşturulmuş, çeşitli büyüklüklerde nesne adlarından oluşan yazılar basıyorum.
AMAÇ: Bu uygulama ile yukarıda sözü geçen sır tabakasının üç özelliğini kendi ürettiğim araçlarla sunarak yeni bir görsel pencere açmaya çalışıyorum. Repredüksiyonun üçüncü boyutuna zıt olarak boyutsuz adeta resimin yüzeyinden akan bu yazılar geri plandaki resimi dondurur ve sabitler. Resmin kendisi sabit yazılar geçicidir. Tıpkı binaların sabit üzerindeki görüntülerin akıcı olması gibidir, repredüksiyonların ve onu yapan ressamların bir nevi markalaşarak müzelik olması gibi yada tv de görüntülerin akarken tv kanalının arma-marka-sının sabit olması gibi.buradaki çalışamada çağımızın dördüncü boyut zaman olması da bu yazı katmanının akıcılığını vurgulayarak eserin üzerine çekilen yazı katmanlı sırlı yüzey yeni kesişim olanakları ve yansımalar sunabilir.Ayrıca yazılarda geçen imgeler de zaman, mekan, kişi ve kültüre görede anlamları değişebilen göstericilerdir.Üç boyutlu resim yüzeyindeki boyutsuz görünen bu değişken anlamlı imgelerden oluşan yüzey arkanın donmuşluğunu ,eskiliğini daha da vurgulayarak sırlamak eylemindeki muhafaza etme amacını da yerine getirmiş olur.
Sonuç: Sır tabakasının bazı özelliklerini kavramsallaştırarak bunları yeni plastik deneysel alanlar oluşturarak bu kavramları plastik olarak görünür kılıp tartışmak; Benim ele aldığım temel kavramlar sırlama eylemi ile oluşan durumlardan yola çıkarak: muhafaza etmek ,korumak, dondurmak, zamanda ve mekanda yeni ve farklı algı alanları açmak, ve bunları izleyici ile deneyimleyip tartışmak.
Not: Bu çalışmayı repredüksiyon eserlerin yağlı boya kopyaları üzerine yerine eserlerin dijital baskıları üzerine de yapmak mümkündür.
tasaryan 